Asemhaling behels die inname van suurstof en die uitlating van koolsuurgas deur die longe. Ons asem sowat 6 liter lug in per minuut, meer as 15 000 liter per dag, afhangende van hoe groot en hoe fiks jy is. Volwasse longe bevat sowat 3 liter lug ten alle tye.
En nou vir ’n stukkie verbysterende statistiek oor asemhaling. Alle suurstof wat jy inasem bly nie in die longe nie. Op molekulêre vlak asem jy sowat sekstiljoen (dis 2,5 x 10 tot die mag 22) molekules suurstof uit. Dit is so baie dat jy gedurende die dag se asemhaling waarskynlik een molekule inasem wat uitgeasem is deur elke persoon wat nog ooit geleef het. So sal elke persoon wat nou leef tot die dag wat ons son die aarde verswelg een van die molekules inasem wat jy uitgeasem het.
Lug kom die liggaam binne deur die boonste lugweë; die mond, neus en lugpyp. Die lugpyp verdeel in twee longpype wat in dunner endlongpype verdeel. Die endlongpype loop na longblasies, klein hol kapsules in die long. Die lugweë verdeel 23 maal wat uiteindelik die totale lengte van ons lugweë op 2400 km te staan bring.
Daar is twee spiere wat help met om die lug in te trek en uit te blaas; die tussenribspiere en die diafragma. Die onderpunte van die long rus op die diafragma. Wanneer ons inasem trek die diafragma die punte na onder en die tussenribspiere laat die borskas uitsit. Lug vloei dan die longe binne. Die brein beheer die tempo waarteen ’n persoon asemhaal. Die beheersentrum vir asemhaling is in die verlengde rugmurg geleë.
Ons longe bevat sowat 700 miljoen mikroskopiese longblasies. Dié hol kapsules is bedek met ’n netwerk haarvatslagaartjies en haarvataartjies. Die klam wande van hierdie aartjies is so dun dat die bloed wat deur die aartjie vloei suurstof kan opneem en koolsuurgas vrystel. Dit is die rooibloedliggaampies in die bloed wat die suurstof en koolsuurgas vervoer. Die proses waardeur die gasse deur die wand van die aartjie beweeg noem ons diffusie.
Die lug wat ons inasem bestaan uit ’n verskeidenheid gasse. Dit bevat ook miljoene stofdeeltjies en mikroskopiese organismes. Die wande van die lugweë is bedek met fyn haartjies, trilhare, wat stof en bakterieë van die longe weghou. Daar is ook ’n slymvoering in die lugweë wat stof opvang. Die lugpype is met kraakbeenringe versterk om te verhoed dat dit toeval.
Elke long is omhul met ’n gesmeerde vel wat ons die longvlies noem. Dit help dat die long maklik kan beweeg tydens asemhaling. Die linkerlong het twee lobbe (afdelings) en die regterlong drie. As jy die binnekant van die longe sou plat neerlê sal dit meer as twee-derdes van ’n tennisbaan bedek. ’n Mens kan met net een long oorleef.
Wat is hik?
