Prostaatkanker is ’n kanker wat in mans se prostaatklier voorkom. Dit is die kanker (uitsluitende longkanker) wat die algemeenste in mans voorkom.
Die klier lê onder die blaas en tussen die rektum, die sluitspier, ’n paar slagare en bondels senuwees. In ’n jong man is dit omtrent so groot soos ’n okkerneut en dit omring ’n deel van die urienkanaal.
Die kwaadaardige selle waaruit die kanker bestaan, groei baie stadig. As die kanker vroeg ontdek word is dit gewoonlik geneesbaar. Dit groei egter stil-stil sonder onmiddellike duidelike simptome. Die kanker kan ook deur die limvaatstelsel of deur bloed na ander dele van die liggaam versprei.
Die mees basiese metode wat 'n geneesheer gebruik om prostaatkanker te vind is deur die prostaatklier via die pasiënt se rektum met sy vinger te ondersoek om na vergroting of verharding van die klier te soek. ’n Bloedtoets kan ook gedoen word om die prostaat spesifieke antigeen (PSA) te meet. Die PSA neem toe wanneer kanker teenwoordig is, maar kan ook deur prostaatontsteking en nie-kwaadaardige groeisels verhoog word. 'n PSA van meer as 2,5 vir mans in hulle veertigerjare, meer as 3,5 vir mans in hulle vyftigerjare en van meer as 4 in hulle sestigerjare dui op die moontlikheid van kanker. Wanneer een van die bogenoemde toetse aandui dat kanker ’n moontlikheid is, doen die dokter gewoonlik 'n biopsie om prostaatweefsels te versamel vir ’n ondubbelsinnige diagnose. Die biopsie word in ’n paar minute deur die wand van die rektum gedoen.
As die biopsie bevestig dat kanker teenwoordig is, kan dit nodig wees om uit te vind presies hoe ver die kanker versprei het. Dit word gewoonlik deur aftasting met rekenaartomografie gedoen om ’n duidelik beeld van die betrokke deel van die pasiënt se liggaam te kry. Wanneer die kanker vroeg ontdek word en byvoorbeeld nog nie gevoel kan word deur ’n liggaamlike ondersoek nie, kan daar aanvaar word dat dit nog nie versprei het nie en kan mens voortgaan met die beplanning van behandeling sonder om 'n aftasting (skandering) te doen.
Simptome en tekens
Duidelike simptome verskyn nie totdat die kanker al gevorderd is nie. Die volgende lys is simptome wat, as hulle voortdurend voorkom, kan aandui dat die kanker begin groei na gebiede buite die prostaat. Van die simptome kan egter ook deur ander prostaat of blaasprobleme veroorsaak word.
- ’n Merkbare afname in urine-hoeveelheid
- Ongewone onderbrekings gedurende urinering
- ’n Behoefte om dikwels te urineer
- Pyn gedurende urinering of saadstorting
- Bloed in urine of in semen
As gereelde ondersoeke en ’n biopsie dui op kanker, maar dit nog in ’n vroeë stadium gediagnoseer is, is daar gewoonlik nie rede tot kommer nie. Die kanker groei baie stadig en is al jare in die pasiënt se liggaam teenwoordig.
Sien ook
Prostaat.
